آموزش به اندازه توان

الحديث السابع و هو الرابع عشر و المائة

عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (ع) يَقُولُ إِذَا سَمِعْتُمُ الْعِلْمَ فَاسْتَعْمِلُوهُ وَ لْتَتَّسِعْ قُلُوبُكُمْ فَإِنَّ الْعِلْمَ إِذَا كَثُرَ فِي قَلْبِ رَجُلٍ لا يَحْتَمِلُهُ قَدَرَ الشَّيْطَانُ عَلَيْهِ فَإِذَا خَاصَمَكُمُ الشَّيْطَانُ فَأَقْبِلُوا عَلَيْهِ بِمَا تَعْرِفُونَ فَإِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفاً فَقُلْتُ وَ مَا الَّذِي نَعْرِفُهُ قَالَ خَاصِمُوهُ بِمَا ظَهَرَ لَكُمْ مِنْ قُدْرَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

امام باقر علیه السلام مى‌فرمود: چون علم را شنیدید به كارش بندید و باید دل‌هاى شما گنجایش داشته باشد (زیادتر از استعداد و حوصله خود علم را فرا نگیرید)، زیرا چون علم در دل مرد به‌قدرى زیاد شود كه نتواند تحمل كند شیطان بر او مسلط شود، پس چون شیطان با شما به‌دشمنى بر خاست بر آن‌چه می‌دانید به‌او روى آورید، زیرا نیرنگ شیطان ضعیف است (راوى گوید) گفتم می‌دانیم چیست؟ فرمود: با او مبارزه كنید به آنچه از قدرت خداى عزوجل براى شما هویدا گشته است

شرح‏

1- به علم خویش عمل کنید.

2- برای افزایش علم خود، به دل‌هایتان وسعت دهید. علمتان به اندازه استعدادتان نباشد بلکه استعدادتان را به اندازه علمتان توسعه دهید.