تشخيص وهم از الهام
پرسش:
تشخيص وهم از الهام در حالتهاي روحي كه برايم به وجود ميآيد با توجه به اينكه استاد راه هم ندارم چگونه ميباشد؟! لطفاً توضيح كامل بفرماييد.
پاسخ:
نخست باید یادآوری شود که بدون راهنما وارد شدن در حوزههای ناشناخته که عواقب آن برایتان روشن نیست، خلاف حداقل احتیاط است.
تفاوتها:
1ـ الهام از طریق دلیل و فکر بهدست نمیآید ولی وهم با درجاتی از فکر و دلیل ارتباط دارد.
2ـ الهام منبع بیرونی دارد ولی وهم منبع درونی؛ علت فاعلی الهام، امری فراتر از نفس است ولی علت فاعلی وهم یا فروتر از نفس است و یا از قوای مشترک نفس.
3ـ الهام یکی از مراتب ویژه انسان و تفاوت او با حیوان است ولی وهم از مشترکات انسان و حیوان و از مراتب حیوانی است.
4ـ متعلقات الهام، امور ویژه انسان و فراتر از آن است ولی متعلقات وهم، امور مشترک انسان و حیوان است.
5ـ الهام به چیزهایی تعلق میگیرد که انسان از راههای متعارف آن را بهدست نمیآورد ولی وهم اینگونه نیست بلکه از طریق فکر، تعقل، مطالعهي آثار و نوشتههای دیگران هم بهدست میآید.
6ـ مرتبهي الهام، فراتر از طبیعت و فروتر از سدرة المنتهی است، یعنی میان ملکوت و سدره و مرتبه وهم، برخی از مراتب لطیف جهان طبیعت است.
7ـ الهام موافق با شریعت است ولی وهم ممکن است موافق باشد و ممکن است نباشد.
8ـ الهام موافق با واقع است ولی وهم ممکن است موافق باشد و ممکن است نباشد.
بهطور کلی نباید کارهای مهمی را که در سرنوشت انسان تأثیر دارد یا برآیندهایی دارد که بهآسانی از بین نمیرود، بر الهام و وهم استوار ساخت.
نخست باید یادآوری شود که بدون راهنما وارد شدن در حوزههای ناشناخته که عواقب آن برایتان روشن نیست، خلاف حداقل احتیاط است.
تفاوتها:
1ـ الهام از طریق دلیل و فکر بهدست نمیآید ولی وهم با درجاتی از فکر و دلیل ارتباط دارد.
2ـ الهام منبع بیرونی دارد ولی وهم منبع درونی؛ علت فاعلی الهام، امری فراتر از نفس است ولی علت فاعلی وهم یا فروتر از نفس است و یا از قوای مشترک نفس.
3ـ الهام یکی از مراتب ویژه انسان و تفاوت او با حیوان است ولی وهم از مشترکات انسان و حیوان و از مراتب حیوانی است.
4ـ متعلقات الهام، امور ویژه انسان و فراتر از آن است ولی متعلقات وهم، امور مشترک انسان و حیوان است.
5ـ الهام به چیزهایی تعلق میگیرد که انسان از راههای متعارف آن را بهدست نمیآورد ولی وهم اینگونه نیست بلکه از طریق فکر، تعقل، مطالعهي آثار و نوشتههای دیگران هم بهدست میآید.
6ـ مرتبهي الهام، فراتر از طبیعت و فروتر از سدرة المنتهی است، یعنی میان ملکوت و سدره و مرتبه وهم، برخی از مراتب لطیف جهان طبیعت است.
7ـ الهام موافق با شریعت است ولی وهم ممکن است موافق باشد و ممکن است نباشد.
8ـ الهام موافق با واقع است ولی وهم ممکن است موافق باشد و ممکن است نباشد.
بهطور کلی نباید کارهای مهمی را که در سرنوشت انسان تأثیر دارد یا برآیندهایی دارد که بهآسانی از بین نمیرود، بر الهام و وهم استوار ساخت.