حضرت امام رضا عليه السلام از پدر گرامي خود و او از پدران بزرگوارش، و آنان هم از اميرمؤمنان، امام علي عليه السلام نقل کرده‌اند که آن حضرت چنين فرمود: 
يکي از روزهاي آخر ماه شعبان و در آستانه‌ي ماه رمضان، پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله) خطاب به ما خطبه‌ي مهمي خواند که مضمونش چنين است:

أيها الناس!
إنّه قد أقبلَ اليکم شهرُ اللهِ بالبَرکة وَ الرّحمة وَ المَغفرة، 
شهرٌ هوَ عندَ اللهِ أفضلُ الشّهورِ و أيامُهُ أفضلُ الأيامِ و لياليهِ أفضلُ اللّيالي و ساعاتُهُ أفضلُ السّاعات
هوَ شهرٌ دُعِيتُم فيهِ الي ضِيافَةِ الله
وجُعِلتُم فِيهِ مِن أهلِ کرامةِ اللهِ
أنفاسُکُم فِيهِ تسبيحٌ
و نَومُکُم فِيهِ عِبادَةٌ
وَ عَمَلُکُم فِيهِ مَقبولٌ
و دُعاؤُکُم فِيه مُستجابٌ
فَسألوا اللهَ ربَّکم بِنِياتٍ صادِقَةٍ و قلوبٍ طاهِرَةٍ أن يوَفّقکم لِصِيامِهِ وَ تَلاوة کتابِهِ
فإنّ الشّقي مَن حُرِمَ غفرانُ اللهِ في هذا الشَّهرِ العَظيم
واذکُروا بِجُوعِکُم وَ عَطَشِکُم فِيه جوعَ يومِ القِيامَةِ وَ عَطَشَهُ
وَ تَصَدّقوا عَلي فُقَرائِکم وَ مَساکِينِکُم
وَ وَقّروا کِبارَکُم
وارحَمُوا صِغارَکُم
وَ صِلُوا أرحامَکُم
وَاحفَظُوا ألسِنَتَکُم
و غَضّوا عَمّا لا يحِلّ النَّظرُ إليه أبصارَکُم
و عمّا لا يحلّ الإستِماعُ إليه أسماعَکُم
وَ تَحَنّنوا علي أيتامِ النّاس يتحَنّنُ عَلَي أيتامِکُم
وَ تُوبُوا الي اللهِ مِن ذنوبِکُم
وارفَعوا إليه أيديکم بالدّعاءِ في أوقاتِ صلواتِکُم
فإنّها أفضلُ السّاعات ينظُرُ اللهِ عزّوجلّ فِيها بالرّحمةِ الي عِبادِهِ
يحبِبهُم اذا ناجَوه و َيلبّيهِم اذا نادَوهُ وَ يستجيبُ لَهُم اذا دَعَوه.
أيها النّاس! إنّ أنفُسَکم مَرهونَة بِأعمَالِکُم، فَفَکّوها بِاستِغفَارِکُم
وَ ظُهورِکُم ثقيلةٌ مِن أوزارِکُم فَخَفّفوا عَنها بِطولِ سُجُودِکُم
واعلَمُوا أنّ اللهَ تَعالي ذِکرُه أقسَمَ بِعِزّتِهِ أن لا يعَذّبَ المُصَلّينَ وَ السّاجِدينَ
و أن لا يروعَهُم بالنّار يومَ يقومُ النّاسُ لِرَبّ العالَمِينَ

أيها الناسُ!
مَن فَطّرَ مِنکُم صائِماً مُؤمِناً فِي هذا الشّهرِ کانَ لَه بِذلکَ عندَاللهِ عِتقُ رقبَةٍ وَ مغفرةٌ لِما مَضَي مِن ذُنُوبِهِ
قيلَ: يا رَسولَ اللهِ! وَ ليسَ کُلّنا يقدِرُ عَلَي ذلکَ
فقالَ صلّي اللهُ عليه و آله: 
اتّقوا النّارَ وَ لَو بِشِقّ تَمرَةٍ
اتقوا النّارَ و لَو بِشَربَةٍ مِن ماءٍ
أيها الناسُ!
مَن حَسّنَ مِنکم في هذا الشّهرِ خُلقُه کان له جَوازاً علي الصّراطِ يومَ تَزِلُّ فيه الأقدامُ
و مَن خَفّفَ في هذا الشّهرِ عمّا مَلَکت يمينُهُ، خَفّفَ اللهُ عليه حِسابَه
و مَن کَفّ فيه شَرّهُ، کَفّ اللهُ عنهُ غَضَبَهُ يومَ يلقاهُ
و مَن أکرَمَ فيهِ يتيماً، اکرَمَهُ اللهُ يومَ يلقاهُ
و مَن وَصَلَ فيه رَحِمَه، وَصَله اللهُ برحمَتِهِ يومَ يلقاه
وَ مَن قَطَعَ فيهِ رَحِمَهُ، قَطَعَ اللهُ عَنهُ رَحمَتَه يومَ يلقاهُ
و مَن تَطَوّعَ فِيه بِصَلاةٍ، کَتَبَ اللهُ لَه بَرائةً مِن النّارِ
و مَن أدّي فِيهِ فَرضاً، کانَ له ثَوابَ مَن أدّي سَبعينَ فَريضةً فِيما سِواهُ مِن الشّهور
و مَن أکثَرَ فِيهِ مِنَ الصّلاةِ علَيَّ، ثَقّلَ اللهُ مِيزانَهُ يومَ تَخِفُّ المَوازِينُ
و مَن تَلا فِيه آيةً مِنَ القُرآنِ، کانَ لَهُ مِثلَ اجرِ مَن خَتَمَ القرآنَ فِي غَيرهِ مِن الشُّهورِ
أيها النّاسُ! 
إنّ أبوابَ الجَنانِ فِي هذا الشَّهرِ مُفَتّحَةٌ، فاسألوا رَبّکُم أن لا يغلِقَها عليکم
و إنّ أبوابَ النّيرانِ مُغلّقةٌ، فاسألوا ربّکُم أن لا يفتَحُها عَليکُم
و الشّياطِينُ مَغلولَةٌ، فاسألوا ربّکم أن لا يسلّطَها عَليکُم
قالَ اميرالمؤمنين عليه السلام: فَقُمتُ وَ قُلتُ: 
يا رسولَ اللهِ! ما أفضلُ الأعمالِ فِي هذا الشّهرِ؟ 
فقالَ صلي الله عليه و آله: 
يا أبالحسن! أفضلُ الأعمالِ في هذا الشّهرِ ألوَرَعُ عن محارمِ اللهِ عزّوجلّ.
ثمّ بَکَي، فَقلتُ: يا رسولَ اللهِ ما يبکِيکَ؟
فقالَ يا علي! 
أبکي لِما يستحلّ مِنک في هذا الشّهر. 
کأنّي بِکَ وَ أنتَ تُصلّي لِرَبّکَ وَ قد انبَعَثَ أشقَي الأولينَ شَقيقَ عاقِرِ ناقَهِ ثمود، فَضَرَبَکَ ضربَةً علَي قَرَنِکَ فَخَضّبَ منها لِحيتَکَ
قالَ اميرُالمؤمنينَ عليه السّلام: فَقلتُ: يا رسولَ اللهِ! و ذلکَ في سَلامَةٍ مِن دِيني؟
فقال صلي الله عليه و آله في سلامة من دينک. 
ثمّ قالَ صلّي الله عليه و آله: يا علي! مَن قَتلکَ فَقد قَتلَنِي
و مَن أبغَضَکَ فَقَد أبغَضَني
و مَن سَبّکَ فَقَد سَبّنِي
لأنّکَ مِنّي کَنَفسِي، روحُکَ مِن روحي، و طِينتُکَ مِن طينتِي، 
إنّ الله تبارک و تعالي خَلقنِي و اياکَ واصطَفانِي وَ اياکَ واختارَني للنبوّة وَ اختارَکَ لِلإمامَةِ
و مَن أنکَرَ امامَتَکَ فَقَد أنکَرَ نُبُوّتِي
اي مردم!
ماه خدا، همراه برکت و رحمت و آمرزش گناهان به شما روي آورده است.
ماهي است که از همه ماهها ارزشمندتر و با فضيلت‌تر است.
روزهايش ارزشمندترين روزهاست.
و شبهايش با فضيلت‌ترين شب‌هاست.
و ساعت‌هايش از همه‌ي ساعت‌ها ارزشمندتر و ارجمندتر است.
ماهي است که شما در آن به ميهماني خدا دعوت شده‌ايد.
و خدا شما را در اين ماه گرامي داشته است.
نفس‌هاي شما در ماه رمضان تسبيح است.
و خواب‌تان عبادت خداست.
و عمل شما مورد قبول درگاه خداست.
و دعايتان در اين ماه مستجاب است.
با نيت‌هاي درست و دل‌هاي پاک، خواسته‌هايتان را از خدا بخواهيد.
و بخواهيد که شما را در اين ماه به گرفتن روزه توفيق دهد.
و نيز به تلاوت قرآن موفق سازد.
انسان شقي کسي است که در اين ماه مورد بخشش و آمرزش خدا قرار نگيرد.
با گرسنگي و تشنگي اين ماه، به ياد گرسنگي و تشنگي قيامت بفتيد.
و به فقرا و محرومان صدقه بدهيد.
در ماه رمضان به بزرگانتان احترام کنيد.
و به کودکان و افراد کوچک‌تر، از هيچ محبتي دريغ نورزيد.
در اين ماه صله‌ي رحم نماييد.
زبان خود را از گفتار ناپسند و زشت نگهداريد.
و از آنچه خدا بر شما حلال نکرده است، چشمانتان را ببنديد.
و آن‌چه را که شنيدنش بر شما حلال نيست، گوش ننماييد.
و به يتيمان مهر و محبت کنيد تا بر يتيمان شما مهرورزند.
و از گناهانتان توبه کنيد.
به هنگام نماز، دو دست خود را به دعا به پيشگاه خدا بلند کنيد.
چه آن‌که آن لحظه‌ها بهترين لحظه‌هاست.
خداوند در آن لحظات با مهر و لطف بر بندگان مي‌نگرد.
و اگر از او درخواست کنند، جواب مي‌دهد.
و وقتي او را بخوانند، لبيک مي‌گويد.
و دعاي آنان را اجابت مي‌کند.
اي مردم! جان‌تان در گروه اعمال شماست، با طلب مغفرت از خدا آزادش کنيد.
و شانه‌هاي شما از وزر و وبال گناه و زشتي‌ها سنگيني مي‌کند، با سجده‌هاي طولاني، آن را سبک کنيد.
بدانيد که خداوند به عزت خود قسم ياد کرده است که نمازگزاران و سجده کننده‌گان را عذاب نکند.
اي مردم! 
هر کسي از شما روزه‌دار مؤمني را افطار دهد، چنان است که گويا بنده‌اي را آزاد کرده و خداوند از لغزش‌هاي گذشته‌اش مي‌گذرد.
يکي عرض کرد! اي رسول خدا، همه‌ي ما قدرت افطاردادن و سيرکردن شکم افراد را نداريم.
پيامبر فرمود: با پارهي خرما و مقداري آب، آتش را از خود دور کنيد.
اي مردم! اگر کسي در اين ماه اخلاق خودش را نيکو و اصلاح کند، جواز عبور از پل صراط براي او خواهد بود.
و آن کسي که در اين ماه بر زيردستان خود آسان گرفته و سخت‌گيري نکند، خداوند حساب را بر او آسان مي‌گيرد.
و کسي که در اين ماه مردم از شرش در امان باشند، خداوند در قيامت غضب خود را از او باز مي‌دارد.
و کسي که يتيمي را نوازش نمايد، در قيامت مورد نوازش خداوند خواهد بود.
و کسي که صلهي رحم کند، خداوند رحمتش را در قيامت بر او فرو ميفرستد.
و کسي که قطع رحم کند، خداوند رحمتش را در قيامت از او دور دارد.
و کسي که يک نماز مستحبي به قصد اطاعت و بندگي به‌جا آورد، خداوند برات آزادي از آتش جهنم را به او مي‌دهد.
و کسي که يک واجب را انجام دهد، ثواب هفتاد واجب به او داده مي‌شود.
و کسي که در اين ماه بر من زياد درود فرستد، خداوند کفه‌ي ميزان عمل نيک او را در قيامت سنگين مي‌کند.
و کسي که يک آيه در اين ماه از قرآن تلاوت کند، پاداش يک ختم قرآن را خواهد داشت.
اي مردم!
درهاي بهشت در اين ماه باز است، از خدا درخواست کنيد که آن را بر روي شما نبندد.
و درهاي جهنم بر روي شما بسته است، از خداوند بخواهيد که آن را بر روي شما نگشايد.
و شيطان در اين ماه در غل و زنجير است، از خداوند بخواهيد که آن را بر شما مسلط نکند.
اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود: 
از جا برخاستم و عرض کردم: اي رسول خدا، کدام عمل در اين ماه ارزشمندتر است؟
فرمود: اي ابالحسن، ارجمندترين عمل در ماه رمضان آن است که انسان از آن‌چه خدا حرام کرده است، دوري جويد.
آن‌گاه گريه کرد. عرض کردم: چه چيزي باعث گريه‌ي شما شد؟
فرمود: علي جان! گريه‌ي من براي اين است که در اين ماه در حالي که به نماز ايستاده‌اي فرق سرت به دست شقي‌ترين انسان شکافته مي‌شود و محاسن شريف تو خضاب مي‌گردد.
اميرالمؤمنين (عليه السلام) عرض کرد: اي رسول خدا، آيا دين من سالم است؟ 
رسول خدا فرمود: آري، در سلامت کامل ديني قرار داري.
سپس فرمود: 
يا علي! قاتل تو، قاتل من است و کسي که بر تو غضب کند بر من غضب کرده است.
و کسي که به تو دشنام دهد به من دشنام داده است.
تو براي من به منزله‌ي جان من هستي، روح تو از روح من است و طينت تو از طينت من است.
خداي تبارک و تعالي، من و تو را آفريد و انتخاب کرد.
مرا براي نبوت و پيامبري، و تو را براي امامت اختيار کرد 
و هر کسي امامت تو را انکار کند، در حقيقت منکر نبوت من شده است.