الحديث السابع و هو الثلاثون و المائة

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ حَفِظَ مِنْ أَحَادِيثِنَا أَرْبَعِينَ حَدِيثاً بَعَثَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَالِماً فَقِيهاً

ترجمه:
و فرمود: كسى كه چهل حدیث از احادیث ما را حفظ كند خدا او را روز قیامت عالم و فقیه مبعوث كند.

حدیث مشهور بلکه متواتر بین فریقین است.

قال رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله: من حفظ على امتى اربعين حديثا مما يحتاجون إليه فى امر دينهم بعثه اللّه عز و جل يوم القيامة فقيها عالما.

ترجمه: رسول خدا(صلّى الله عليه و آله)فرمود هر كس چهل حديث راجع به امور دين كه مورد نیاز امت است براى آنها حفظ‍‌ كند خداوند روز قيامت او را فقيه و دانشمند مبعوث نمايد.

قال رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله: من حفظ عنى من امتى اربعين حديثا فى امر دينه يريد به وجه اللّه عز و جل و الدار الآخرة بعثه اللّه يوم القيامة فقيها عالما.

ترجمه: سول خدا(ص)فرمود: هر كس از امت من در باره دين چهل حديث از من نگهداري كند و مقصودش رضاي خدا و ثواب عالم آخرت باشد خداوند او را بروز قيامت فقيهي دانشمند مبعوث خواهد کرد.

نکته: «فى امر دينه» در این دو حدیث شریف، حدیث اربعین را مقید می‌کند.

عن أبی عبد اللّه عليه السلام: من حفظ عنا اربعين حديثا من أحاديثنا بعثه اللّه يوم القيامة فقيها عالما و لم يعذبه.

ترجمه: امام صادق (علیه السلام) : هرکس چهل حدیث از احادیث ما را حفظ کند، خداوند او را در روز قیامت فقیه و عالم برانگیزد و عذابش نکند.

يا على! من حفظ من امتى اربعين حديثا يطلب بذلك وجه اللّه عز و جل و الدار الآخرة حشره يوم القيامة مع النبيين و الصديقين و الشهداء و الصالحين و حسن اولئك رفيقا.

ترجمه: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: ای علی! هر كس از امّت من چهل حديث به خاطر خداوند عزّ و جلّ و آخرت حفظ كند، خداوند در روز رستاخيز او را با پيامبران و صدّيقان و شهيدان و صالحان محشور فرمايد و چه نيكو همدمانى هستند اينان .

مراد از حفظ: 1- حفظ متعارف

2- حفظ و حراست از انداراس که اعم از حفظ متعارف است و شامل نقل، کتابت و انتشار هم می‌شود.

حفظ دارای مراتب است:

1- حفظ الفاظ خواه در ذهن و خیال باشد خواه در کتاب و دفتر

2- حفظ معاني اولي و مدلول قابل فهم برای افراد ماعارف

3- حفظ معاني عقلي و حقائق عرفاني آن.

هر یک از این مراتب پاداش منلاسب خود را دارد.

از این‌که پاداش حفظ احادیث عالم و فقیه بودن در آخرت است می‌توان فهمید که مقصود از حفظ معنی سوم است، زیرا عالم و فقیه در آخرت بودن به معنی حفظ الفاظ و معانی عرفی نیست.

علوم دنیوی مانند اعمال دنیوی در آخرت باطل است.

البته حفظ به معنی اول و دوم هم پاداش خود را دارد ولی عالم و فقیه شدن نیست بلکه پاداش آن مانند پاداش سایر اعمال بدنی است.