بَابُ أَنَّ الطَّرِيقَةَ الَّتِي حُثَّ عَلَى الِاسْتِقَامَةِ عَلَيْهَا وَلايَةُ عَلِيٍّ(ع)

باب راهی كه بر پایدارى آن ترغیب شده ولایت على علیه‌السلام است (باب سی‌ام از کتاب حجت که 2 حدیث دارد)

و هو الباب الثلاثون من كتاب الحجة و فيه حدیثان

156- الحديث الاول و هو الثانی و الثمانون و خمس مائة

عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي‌جَعْفَرٍ(ع) فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لاسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً. قَالَ: يَعْنِي لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى وَلايَةِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي‌طَالِبٍ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ وَ الْأَوْصِيَاءِ مِنْ وُلْدِهِ(ع) وَ قَبِلُوا طَاعَتَهُمْ فِي أَمْرِهِمْ وَ نَهْيِهِمْ لاسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقاً يَقُولُ: لاشْرَبْنَا قُلُوبَهُمُ الْإِيمَانَ، وَ الطَّرِيقَةُ هِيَ الْإِيمَانُ بِوَلايَةِ عَلِيٍّ وَ الْأَوْصِيَاءِ

ترجمه: حضرت ابى‌جعفر علیه‌السلام درباره سخن خدای متعال (16 سوره 82) «و اگر بر آن روش استوار باشند، آبى فراوانشان نوشانیم» فرمود: یعنى اگر بر ولایت على بن ابی‌طالب امیر مؤمنان و اوصیاء از فرزندان او استوار شوند و اطاعت آن‌ها را در امر و نهیشان بپذیرند «آب فراوانى به آن‌ها نوشانیم» یعنى ایمان را در دلشان جای‌گزین كنیم و مقصود از «طریقه = روش» ایمان به ولایت على و جانشینان اوست

هر که بر طریقت استقامت ورزد، آبی گوارا بدو خواهیم نوشاند.

این قاعده کلی و اصلی تکوینی است که استقامت بر هر کار، روش و فرایندی، سبب می‌شود آثار و نتایج آن آشکار شود و تحمل سختی‌ها به‌گونه‌ای که همراه تعقل و تدبر باشد، نتایج مناسب آن را به همراه خواهد داشت. سختی بدون راحتی، تلخی بدون شیرینی، نیش بدون نوش، صبر بدون ظفر، پایداری بدون موفقیت در نظام تکوین نه تنها وجود ندارد بلکه ممکن نیست.

تفاوت آثار و نتایج رضایت‌بخش در تفاوت‌هایی است که در کارها، راه‌ها، روش‌ها و فرایندها وجود دارد. هر چه راه دقیق‌تر، مستقیم‌تر و عالمانه‌تر و در نتیجه با قوانین و سازوکارهای تکوین سازگارتر باشد، نتایج رضایت‌بخش آن نیز بیش‌تر، عمیق‌تر و همه‌جانبه‌تر خواهد بود.

در میان راه‌ها، روش‌ها و فرایندهایی که در آموزه‌های انبیاء، اولیاء و حکماء وجود دارد، دقیق‌ترین و گسترده‌ترین آن‌ها راه ولایت است که انسان را مستقیم و از کوتاه‌ترین راه و با رضایت‌بخش‌ترین شیوه به مقصد نهایی که توحید است می‌رساند.

در میان ولایت‌ها نیز تام‌ترین و جامع‌ترین آن‌ها ولایت امیرالمومنبن صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه و امامان معصوم از ذریه اوست.

157- الحديث الثانی و هو الثالث و الثمانون و خمس مائة

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ(ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا؟ فَقَالَ: أَبوعَبْدِاللَّهِ(ع): اسْتَقَامُوا عَلَى الْأَئِمَّةِ وَاحِدٍ بَعْدَ وَاحِدٍ، تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ أَلا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ‏.

ترجمه: محمد بن مسلم گوید: از امام صادق علیه‌السلام درباره سخن خداى عزوجل پرسیدم (30 سوره 41) «كسانی كه گفتند: پروردگار ما خداست و سپس استوار شدند» فرمود: یعنى بر امامان یكى پس از دیگرى استوار بماندند «فرشتگان بر ایشان نازل شوند كه بیم مدارید و اندوهگین مباشید و به بهشتى كه به آن وعده داده شده‌اید، شادمان باشید».

توضیح: استوارى بر ایمان به معنى پایدارى بر شرایط و لوازم آن است، مانند اطاعت و فرمان‌بردارى از دستورات دینى و عدم انحراف در عقاید قلبى و امام رضا علیه‌السلام به یكى از شیعیان فرمود: استوارى بر ایمان همین است كه شما شیعیان دارید یعنى كسانی كه از طریقه شما منحرفند استوار نیستند و نزول فرشتگان در هنگام مرگ، یا در قبر و یا در قیامت است كه به مؤمنین استوار گویند: از عقاب مترسید و بر از دست رفتن ثواب اندوهگین مباشید و یا آن‌كه بر اهل و مال و فرزند خود اندوهگین مباشید (مجمع البیان).

شرح

چنان‌که در شرح حدیث قبلی گفته شد، پایداری و استقامت بر کار و راه و روش درست، نتایج رضایت‌بخش مناسب آن را خواهد داشت و کامل‌ترین راه، ولایت امیرالمومنبن صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه و امامان معصوم از ذریه اوست و بهترین نتایج و آثار رضایت‌بخش را به‌همراه دارد.