درباره ما
امام جواد (ع)؛ پاداش كمال شيعيان
راجع به امام جواد عليهالصلاتوالسلام چند نكته را ميتوانم خدمتتان عرض كنم.
يك نكته همان است كه دربارهي امام رضا عليهالصلاتوالسلام و عالم بودن آن حضرت گفته شد و تكرار نميكنم و بر اساس آن ـ چنانكه گفته شد ـ همهي خاندان پيامبر عليهمالصلاتوالسلام صاحب جود و کرم ذاتي و فعلي (جواد) هستند.
نكتهي دوم، با توجه به اينكه امامت در امام رضا عليهالصلاتوالسلام به تماميت رسيده، بهگونهاي كه تمام كساني كه امام رضا عليهالصلاتوالسلام را به امامت شناختند و بدو ايمان آوردند، به مرتبهاي از بلوغ، تعقل و كمال دست پيدا كردهاند كه گويي ميتوانند حقيقت امامت را دريابند، هر چند مصداق آن غير متعارف باشد. در اين صورت، شيعيان امام رضا عليهالصلاتوالسلام كمّل شيعيان هستند، يعني به اوج تعالي شيعه رسيدند.
بر اين اساس چون به كمال رسيدند، شايستهي دريافت پاداشي فراتر از همهي عالم هستي هستند، پاداش هم نتيجه كمال يا استكمال است. اينكه پاداششان بايد فراتر از عالم هستي باشد، به خاطر اين است كه آن كمالي كه يافتهاند، فراتر از عالم هستي است؛ كمالي كه يافتهاند امامت و حقيقت امامت است بدون توجه به ويژگيهاي عرفي و طبيعي. چون حقيقت امامت را يافتهاند، تجزيه و تقسيم و مانند آن بعد از امام رضا عليهالصلاتوالسلام رخ نداد و رخ نميدهد. اما در گذشته چون شيعيان به حقيقت و تماميت امامت دست پيدا نكرده بودند، بهراحتي با اندكي شرايط اجتماعي، سياسي، اقتصادي و مانند آن عمداً يا سهواً؛ خواسته يا ناخواسته امام را گم ميكردند، بنابراين جمعي دو امامي، سه امامي و ... شدند. وقتي به امام رضا عليهالصلاتوالسلام رسيد، شيعه بهجاي آنكه امام را بيابد، امامت را يافته است و اين يعني دريافت امانت، خلافت، ولايت و حقيقت توحيد.
بنابراين چون كمال نامتناهي است، پاداش آنهم بايد نامتناهي باشد. اين پاداش نامتناهي براي شيعيان خالص، وجود مبارك امام جواد عليهالصلاتوالسلام است و سرّ اينكه در برخي از روايات ـ بر حسب نقل ـ و نيز آداب زيارت و مجربات در دعا و استدعا آمده است كه اگر كسي چيزي از امام رضا عليهالصلاتوالسلام، آن حضرت را به امام جواد عليهالصلاتوالسلام قسم بدهد، بدين سبب است كه امام جواد عليهالصلاتوالسلام پاداش كمال شيعيان است، بهگونهاي كه اگر پس از امام جواد يا ائمه ديگر ـ به نحو شرطيه امتناعيه ـ امام ديگري هم معرفي نميشد، شيعيان بر امامت حضرت امام رضا عليهالصلاتوالسلام تا روز قيامت باقي ميماندند و نتيجهي اين كمال جود الهي يا بركت الهي در وجود امام جواد عليهالصلاتوالسلام است كه ظهور پيدا كرده. شواهدي هم در روايات ميتوان بر اين نكته يافت.
نكته ديگر اينكه، در ميان انبيا و اولياي الهي گاهي خداي متعال امام و پيامبر را براي خلق فرستاده است ولي براي تأييد صدق آنها به آنها معجزه كرامت فرموده است ولي خودشان فردي از ميان انسانها ـ بشر مثلكم ـ اما صاحب معجزه هستند. اما در برخي از موارد به يكي از اين دو دليل كه انسانها شايستگي و قابليت دريافت فيض ملكوتي و متافيزيكي الهي را مستقيم پيدا كردهاند يا بدين سبب كه استعداد دريافت ابدي الهي را به دست بياورند، ـ كه هر دو توجيهاتي دارد و ميتوان آن را تبيين كرد ـ خدا پيامبر و امامي ميفرستد كه خودش معجزه است، نه آنكه معجزه داشته باشد. در ميان پيامبران عليهمالصلاتوالسلام حضرت عيسي صلواتاللهعليه و در ميان امامان عليهمالصلاتوالسلام امام جواد عليهالصلاتوالسلام اولين معجزه الهي است به اين سبك كه عرض كردم كه در كودكي امام است، يعني در كودكي كسي است كه محيط بر عوالم هستي است كه سرّش يكي از آن دو نكته است؛ يا بدين سبب است كه انسانها قابليت دريافت فيض ملكوتي الهي را دارند، يا به اين خاطر كه اينها به خاطر كمالشان حاضرند نسبت به يك كودك چند روزه و چند ساله هم منقاد و مطيع باشند و يا بدين خاطر كه اين كودك چند ساله ميآيد تا انسانها را براي پيامبران يا اماماني كه از كودكي امام خواهند بود، آماده سازند.
هر كدام از اين دو نكته كه باشد، نكته بسيار مهمي است دربارهي امام جواد عليهالصلاتوالسلام.
بر اساس همين نکته دوم است که ميتوان آغاز غيبت و يا مقدمات اصلي آن را از زمان امام رضا صلواتاللهوسلامهعليه دانست. اگر چه بر اساس تعابير ديگر، غيبت از زمان امام هادي صلواتاللهوسلامهعليه بهآرامي شروع شده است.